Miasto Amsterdam chce osiągnąć „zerowy ślad węglowy netto”. Zrównoważone budynki, takie jak niedawno powstały, strzelisty wieżowiec z drewna „Haut”, powinny w tym pomóc.

O mały włos, a stanęłoby na tym, że: „Haut” zająłby zwycięskie miejsce na podium jako najwyższy drewniany wieżowiec na świecie. W międzyczasie wyprzedził go jednak wieżowiec HoHo w Wiedniu w Seestadt Aspern, osiągając wysokość 84 metrów, oraz budynek Mjøstårnet w norweskim Brumunddal. „Haut” nad rzeką Amstel w Amsterdamie, wysoki na 73 metry, jest jednak wciąż jedną z najwyższych budowli tego rodzaju na świecie.

Haut w awangardzie drewnianych wieżowców

Podczas gdy na początku 2019 roku pierwsi najemcy mogli się już wprowadzać do pierwszego biura z drewna świerkowego w wiedeńskim HoHo, „Haut” będzie całkowicie ukończony w 2021 roku. Projekty już teraz urzekają swoimi nad wyraz przyjemnymi dla oka wizjami.

Drewniane budynki, takie jak „Haut”, są elementem walki przeciwko zmianie klimatu. Bo odnawialny surowiec, jakim jest drewno, może zatrzymywać dwutlenek węgla. A w przeciwieństwie do betonu i stali, produkcja drewna nie powoduje emisji tego gazu.

Drewniana wieża najwyższej klasy w obszarze zrównoważonego rozwoju

Także w przypadku „Haut”, dla miasta Amsterdam użycie drewna było bez wątpienia czynnikiem motywującym w dążeniu do neutralności węglowej. Dlatego przetarg wygrała inicjatywa Nicole Maarsen i dewelopera Lingotto. Okolica Amstel przeobraża się właśnie w nową dzielnicę miasta – ulokowanych tu zostanie około 4000 mieszkań plus sklepy i zakłady.

„Haut” w okolicy Amstel
Z miejskim ogrodem zimowym i studiem fitness na parterze.

Wysoka na 73 metry wieża mieszkalna nad rzeką Amstel będzie oferować 55 apartamentów, stojaki na rowery i garaż podziemny. Na parterze wydzielono poza tym powierzchnię na miejski ogród zimowy dla urban gardening i farming. Obok szklarni znajduje się też przedszkole i laboratorium innowacji – to ostatnie bezpośrednio łączy się z położonym w pobliżu parkiem „Somerlust”. Powierzchnia całkowita brutto wyniesie około 14 500 m².

Możliwość wyboru

Celem było zdobycie certyfikatu BREEAM z oceną outstanding, najwyższą możliwą oceną w dziedzinie zrównoważonego rozwoju w klasyfikacji BREEAM. Cel ten został osiągnięty. Według danych zespołu V Architectuur drewno na budynku „Haut” zatrzymuje ponad trzy miliony kilogramów CO2. Poza tym panele słoneczne na fasadach wytwarzają energię, a ścieki są gromadzone i filtrowane.

Penthouse „Haut”
Haute couture w mieszkaniu: bardzo wysokie pokoje z oknami do sufitu ukazują widok na rzekę Amstel. Tarasy i balkony są bardzo przestronne.

„Haut” to także haute couture: „designed customized architecture”, a więc mieszkania szyte na miarę. Pierwszy nabywcy mieli nieograniczoną wolność wyboru w kwestii rozmiaru mieszkania, rozmieszczenia pokoi, także o podwójnej wysokości oraz przestrzeni otwartych. Tylko ściany wewnętrzne są nośne, dlatego po zewnętrznej stronie budynku można umieścić okna sięgające sufitu. Dzięki nim mieszkańcy rozkoszują się fantastycznym widokiem na rzekę Amstel i na otoczenie.

Nieregularne balkony Haut

Balkony zaprojektowano jako konstrukcje samonośne, które wydają się być powsuwane w fasadę i powysuwane z niej w przypadkowych miejscach. Fasada wygląda na skromną. A jednak drewniane sufity balkonów i duże występy robią spore wrażenie.

„Haut” w pobliżu Amstel
1250 m2 kolektorów słonecznych na poszyciu budynku, wytwarzających energię. Do koncepcji zrównoważonego rozwoju należy też system filtrujący ścieki na dachu.

Wszystko na miejscu: kolektory słoneczne, budki dla ptaków, stacje ładowania

„Haut” jest przykładem innowacji w dziedzinie zrównoważonego rozwoju również w innych dziedzinach, mówią projektanci. Budynek jest wyposażony w kolektory słoneczne na dachu i na elewacji, sterowane czujnikami instalacje do ogrzewania i chłodzenia podłogowego, budki dla ptaków i nietoperzy, stacje ładowania dla wspólnych samochodów elektrycznych i ogród na dachu, gdzie gromadzona jest deszczówka.

Zespół V Architectuur
Wysoka jakość życia w amsterdamskiej okolicy rzeki Amstel.
„HAUT”
Drewniany wieżowiec w Amsterdamie

Miejsce: dzielnica Amstel, Amsterdam, NL Wysokość: 73 metry Liczba pięter: 21, 55 mieszkań Powierzchnia całkowita brutto: 14,500 m2 Początek budowy: 2016 Rok ukończenia budowy: 2021 Zleceniodawca: Lingotto Nagrody: Nagroda WAF 2018; 2018: Międzynarodowa Nagroda BREEAM Partner projektu: Arup, JP Van Eesteren Zespół doradców: grupa Woschitz, Assmann Beraten + Planen, Ekoflin, Brüninghoff, Prof. Dipl.-Ing. Rainer Pohlenz Projektanci: RWT plus, Assmann Beraten + Planen, Brüninghoff, Arup

Konstrukcja nośna „Haut” składa się z płyt z drewna klejonego krzyżowo (CLT, ang. cross-laminated timber), przy produkcji których powstaje niewiele odpadów. Drewno klejone krzyżowo powstaje z europejskiego drewna z drzew iglastych, które pochodzi z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony. Poza tym prefabrykowane płyty tego rodzaju można szybko zamontować na miejscu budowy, nie wytwarzając przy tym zanieczyszczeń.

Haut to nie tylko drewno

W wilgotnym i wietrznym Amsterdamie konstrukcja nie mogłaby się jednak całkowicie składać z drewna, mówi Arup. Niderlandzkie przedsiębiorstwo przekonało miasto Amsterdam podczas przetargu na doradztwo w obszarach projektowania konstrukcji nośnej, techniki instalacyjnej, ochrony przeciwpożarowej, akustyki i fizyki budowli. W związku z tym fundamenty, piwnica łącznie z garażem podziemnym i rdzeniem są z betonu, który radzi sobie z wysokim ciśnieniem wód gruntowych. Łącznik między piwnicą a drewnianym wieżowcem także wybudowano z betonu.

„Stropy są konstrukcją kompozytową z drewna i betonu. Wszystkie elementy, aż po rdzeń, są prefabrykowane na dużej powierzchni, transportowane na miejsce budowy i tam składowane. Do wsporników użyto materiałów, takich jak drewno, stal i beton”, precyzują eksperci z grupy Woschitz, którzy pełnią też funkcję doradców projektu.

Imponujące tempo

Fundamenty wylano już dawno, parter stoi, tymczasowe powierzchnie biurowe mają być w przyszłości przekształcone w studio fitness, najemcą jest sieć „Great”. Aktualnie wieża rośnie o około piętro na tydzień. Najpóźniej na początku przyszłego roku mieszkania zostaną oddane do użytku.

Tekst: Linda Benkö
Wizualizacje: Team V Architectuur, Zwartlicht